Mensen met dementie zijn vaak voortdurend aan het lopen. De sterke behoefte alsmaar ‘onderweg’ te zijn, veroorzaakt pijn aan de voeten. Vaak maken dementerenden repeterende bewegingen, b.v. ze plukken steeds aan het tafelkleed of ze schuiven steeds met hun voet(en). De pijn die in de voet(en) ontstaat wordt genegeerd of wordt niet gevoeld. De demente geeft niet of nauwelijks aan dat er ‘problemen’ zijn.
Voetproblemen bij dementie
In de loop van een mensenleven zakt de voet door. Daardoor wordt de voet langer en breder. Bij een beperkte bewegingsruimte van de voet, bijvoorbeeld door slecht passend schoeisel, te strak zittende kousen of sokken, ontstaan al snel pijnlijke voeten door ingroeiende nagels, likdoorns of overmatige eeltvorming. Preventief en frequent verzorgen van de voeten door een medisch pedicure voorkomt voetklachten. Bovendien worden onnodig lange behandelingen vermeden. Reacties van deze groep mensen op een behandeling zijn niet altijd voorspelbaar. Een korte maar liefdevolle behandeling verdient de voorkeur. Ook voor demente mensen die bedlegerig zijn of de hele dag in een rolstoel zitten, is regelmatige voetverzorging van groot belang. Voetklachten bij deze mensen zijn voornamelijk: oedeemvorming en circulatiestoornissen die ontstekingsreacties kunnen geven aan de voet en/of het onderbeen. Tevens dragen mensen met deze been problemen vaak verbandschoenen, welke niet of nauwelijks steun geven en helaas veel wrijvings ruimte geeft, wat veel mechanische stress veroorzaak in de vaak toch al tere voethuid. Behalve het verzorgen van de nagels heeft de voetverzorger hier een signalerende functie voor de verpleging en de verpleeghuisarts.
Brede werkervaring vereist
De benadering van dementerende cliënt vereist geduld en inzicht van de pedicure. Werkervaring en goede apparatuur zijn een voorwaarde om in een ontspannen sfeer toch snel te kunnen handelen. Een rustgevende uitstraling van de pedicure, uitleg van de handelingen, werkt afleidend en voorkomt angstreacties. Wanneer werken met de motor onvermijdelijk is, zal de pedicure alert moeten zijn op schrikreacties. Geduld is uitermate belangrijk. Dat geldt zeker voor de relatie tussen pedicure en demente cliënt. Als er sprake van angst of onrust is, doet lichamelijk contact wonderen bijvoorbeeld strelen, een hand vasthouden en/of samen (zachtjes) zingen.
Samenwerking tussen verpleging / verzorging en de medisch pedicure
Een goed overleg met de verpleging of verzorging is voor de medisch pedicure van essentieel belang. Enerzijds geeft de medisch pedicure adviezen over preventieve maatregelen bij voetklachten. Anderzijds kan de verpleging of verzorging de nodige informatie of hulp geven om de behandeling zo goed mogelijk te laten verlopen.
Hoewel voetverzorging bij de demente cliënt zowel lichamelijk als geestelijk vaak heel vermoeiend is, worden geduld en tact beloond door positieve reacties. Veelal wordt een voetmassage aan het eind van de behandeling zeer gewaardeerd. De pijn is vaak verdwenen.